File contents
<html>
<head>
<title>Francisco López - Erreportajea</title>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1">
</head>
<body bgcolor="#FFFFFF">
<br>
<table width="95%" border="0" align="center" cellpadding="0" cellspacing="0">
<tr bgcolor="#FF0000">
<td height="22">
<table width="100%" border="0" cellspacing="1" cellpadding="0">
<tr bgcolor="#FFFFFF">
<td colspan="2">
<table width="100%" border="0" cellspacing="18" cellpadding="0" height="2013">
<tr>
<td colspan="3"><img src="imagenes/francisco.gif" width="200" height="82"></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="3"> </td>
</tr>
<tr>
<td width="48%" height="1840" valign="top">
<p align="left"><font color="#666666" size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><strong>Artelekuko
Audiolab lantegiaren hirugarren workshop-a hastear dago eta
kasu honetan lehenago Ixi Softwareko programatzaileak eta
Eddie Prévost inprobisatzailea izan baldin bagenituen
hemen, oraingoan Francisco López soinu artista gonbidatu
dugu. Bertzerik gabe hemen dugula probestuz bere figura ezagutzeko
aukera izanen dugu lau galderen bitartez.</strong></font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><br>
<br>
<img src="imagenes/franciscolopez1.jpg" width="320" height="257">
<br>
<br>
<br>
<font color="#999999"><strong>Xabier Erkizia</strong>: Francisco,
musika mota horrek ez du jende asko biltzen eta zu bezalako
artistentzat askotan konplikatua izango da zure lana edozeinek
ulertzeko moduko hitzetan azaltzea. Hortaz, pentsatzen dut
lantegi mota honetan egin nahi duzuna antzeko zerbait dela,
hain zuzen, zeure lanaren eta soinu ingurunearen gaineko hausnarketa
egitea. Beraz, nola definituko zenuke funtsean zure lana?</font><br>
<br>
<strong>Francisco López</strong>: Uste dut nire lana
ez dela ez zaila ulertzeko ezta erraza ere; ni ez naiz inoiz
ulertzen saiatu, sentitzen saiatzen naiz batez ere, espiritualki
neure burua taxutzen eta interesatzen bazaie besteei laguntzen
espiritualki beren buruak antolatzen. Ez naiz proselitista,
ez dut inor ezertaz konbentzitu nahi, baina artearen kontzepzioan
sinesten dut oro har, eta musikaren kontzepzioan batez ere,
musika kontzeptualean baino gehiago espiritualean edo gozatzekoan,
hain zuzen. Asko gozatzen dut egiten dutenaz, baina uste dut
musikak gozamen hutsetik harantzago joaten uzten duela, eta
batez ere taxu espiritualari buruz diodana sinesten dut. Beraz,
nik lana egiten dudan musikaren eremuak, musika esperimental-elektronikoa
deitzen ahal dugunak, ez du misterio kontzeptualik, ez du
gainera zertan eduki beharrik, badu, ordea, misterio espiritual
gehiago, eta hori da niri gehien interesatzen zaidana. Ikuspuntu
horretatik asko interesatzen zait egiten dudan lana ahalik
eta jende gehienarengana eta ahalik eta kultura ugarienetara
iristea. Leku ezberdinetarako eta bestelako kulturetako jendearentzako
balio duen lan bat aurkezten saiatzen naiz, eta esperientziak
erakutsi didan gauzetako bat da horrelako musika, abstraktuagoa,
beste estilo musikalak baino gutxiago definitua, zuzen-zuzen
irits daitekela kultura ezberdinetako pertsonengana eta horrelako
musikan aurretik esperientziarik eduki ez duen jendearen espiritu
zatiek, barne esperientziak uki ditzazketela. Horrela, nire
lana eta nire asmoa ez da inola ere elitista, ez da inola
ere gutxi batzuentzakoa, kultura mota bat sortzearen kontrakoa
da, eta uste dut ez duela aldez aurretik ezagutza handirik
eskatzen balioesteko eta gozatzeko. Mundu errealeko soinuetan,
soinu giroetako grabazioetan, oinarrituta dagoen musika da,
beraz, ez dago tresna elektrikoez egina edo sortua; eta nire
ideiak, edota lana nik sentitzen dudan erak, gehiago dauka
zerikusi errealitate horri nik pasatzen diodan irazki moduko
batekin, zeinaren bidez errealitatea mundu ezberdin batean
bihurtzen dudan. Munduak sortzea gustatzen zait, soinu munduak
alegia, errealitate horretatik, jende orok inguruan duen soinuetatik,
eta soinu hauek modu ezberdinetan manipulatzetik sortzen ditudanak,
baina, funtsean, mundua entzuteko era bat da.<br>
<br>
<img src="imagenes/franciscolopez2.jpg" width="320" height="125">
<br>
<br>
<font color="#999999"><strong>XE</strong>: Espiritualtasunaren
gaia aipatu duzu, eta uste dut gai oso garrantzitsua dela,
batez ere sortzailearen ikuspuntutik, espiritualtasun horrekin
lan egitearen ikuspuntutik. Nola uste duzu iristen dela publikoa
sentsazio horretara, espiritualtasun hori lantzera entzule
gisa?</font><br>
<br>
<strong>FL</strong>: Uste dut espiritualtasunaren funtsezko
zatia sortzetikoa dela, geure barruan dugula era ezberdinean.
Espiritualtasunaren nire interpretazioa agian beste pertsona
batzuena baino ezberdinagoa da, material beraren aurrean egonda
ere. Izan ere, hori esperientziaz dakit nik, egin izan ditudan
kontzertuetan egon diren pertsonen bidez eta erreakzioak oso
ezberdinak dira material mota beraren aurrean egonda ere.
Baina, ia gehienetan, badago denen artean konpartitutako esperientzia
erkide bat, musika horrekin, soinu horrekin zerikusi duena.
Soinu lan hori ez da ohiko musika terminoetan interpretatzen.
<br>
<br>
Askotan aipatu izan didate, hori ez bazen ere aurretik nire
asmoa, benetan egiten dudana ez dela kontzertura joatea bezalako
esperientzia bat. Kontzertua deitzen zaio, baina normalki
pertsona askok beste esperientzia mota bat dela pentsatzen
du, musika kontzertu batera joatearen ezberdina. Murgiltze
esperientzia da, pertsona bakoitza adimen edo espirituaren
partzela batzuetara eramaten duen esperientzia, bakoitzarengan
ezberdinak badira ere, baina normalki partzela edo leku horietan
ez gara asko egoten, edo ez behintzat maiz. Eta zuzenean sortzen
saiatzen naizen esperientziaren bidez pertsona batzuk iristen
dira bere barneko partzela horietara. Niretzat, espiritualtasuna
era unibertsalean definitzeak ez du zentzurik,ezingo nuke
egin, baina sentitzen dut, ordea, esperientzia horren bidez
ezagutzea lortzen diren barne terreno horiei dagokienez, badagoela
izendatzaile komun baten antzeko zerbait. Noski, ez naiz ni
bakarrik hori egiten saiatzen dena, betidanik egon dira musika
praktika asko, bide horretan zihoazenak, baina beti interesatu
zaidan alorra da eta horrexekin topatu naiz. Izan ere, inoiz
ez dut hori lortzerik nahi izan, soinuarekin lan egin dudan
bitartean aurkitu dut, eta niretzat hori aurkikuntza handia
izan da. Hitz adierazgarrietan oso gutxi definitutako espiritualtasun
hori da ni lortzen saiatzen naizena. Zertaz ari naizen hitzez
azaltzea, nire lana aurkeztu gabe, oso zail egiten zait; uste
dut nire kasuan hitzez azaltzeko ia ez naizela gauza, esperientzia
hori zertan datzan, esperientziaren gainean pertsona bakoitzari
entzun dizkiodan hitzak erabat ezberdinak baitira.<br>
<br>
<img src="imagenes/franciscolopez3.jpg" width="320" height="240">
</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><br>
</font></p>
</td>
<td width="4%" height="1840"><font face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif" size="1"><font size="2">
</font></font></td>
<td width="48%" valign="top" height="1840">
<p align="left"><font color="#999999" size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><strong>XE</strong>:
Oso interesgarria iruditzen zait musika kontzertutik soinu
esperientziarako jauzi hori. Une batzuetan, gainera soinu
puenting-a bezalako zeozer dela esan ahal genuke. Zure lana
muturretan, ertzetan kokatzen da. Badaude muturreko bolumeneko
uneak, badaude beste batzuk muturreko isiltasunekoak, horrelako
baliabideak erabiliz lortu nahi duzuna publikoak bere inguruko
ohiko soinuez hausnarketa egitea delakoan nago. Nola erlazionatzen
duzu zure lana, entzuleen nahiz sortzaileen ohiko soinu inguruarekin?</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><br>
<br>
<strong>FL</strong>: Niretzat, nire musika eskola, gehien
ikasi dudan eskola, lan egiteko eran, entzutean eta sortzean
gehien eragin didana mundu erreala izan da. Mundu errealean
badaude gertatzen zaizkizun gauza batzuk musikan oso eragin
txikia dutenak. Mundu errealean gertatzen den oro berdin-berdin
interesatzen zait, baina badaude gauza batzuk niretzat oso
interesgarriak direnak, zeinengandik ikasi dudan, gero, denborarekin
nik musikan lan egiteko era taxutzen ari nintzela konturatu
naiz. ixiletatik hasi eta gauza bortitzetaraino soinu intentsitatean
eta soinu aberastasun, sekuentzia, egituretan... muturreko
horiek denak, egon daitekeen zerrenda hori guztia, musikan
ere erabil daitekela uste dut, zergatik ez? Musika gehienek
egunero gure aurrean ditugun soinu aukera horietatik guztietatik
oso zerrenda murritza erabiltzen dute. <br>
<br>
Mundu guztiak ditu, batzuk besteak baino esperientzia mota
gehiagorekin, aukera horiek guztiak bere aurrean. Musika mota
askotan frekuentzia estuko, tinbre aukera gutxiko soinu artikulazio
eskaseko radarra dago, musika deritzona gauza jakin batzuetara
mugatzen duena. Nik uste dut mundu errealean behatzen dugunaz
busti dezakegula musika, izugarri aberastuz. Nire musikan
isiltasun sakonak daudela, batetik, eta soinu amildegi izugarriak,
bestetik, bada, denboraren poderioz konturatu naiz mundu horretatik
zetozen gauzak zirela. Denbora asko iragan dut izadian, biologo
gisa, egin behar nuen lana zela eta, eta urteen poderioz konturatu
naiz eragin erradikala, garrantzitsua izan duela lan egiten
nuen eran. Gehiago ikasi dut musikaz, edota lan egiteko eraz,
mundua entzutearen esperientzia horretatik edozein musika
entzutetik edo edozein musika teoriatik baino. Eta uste dut
gauza horiekin eta mundu errealean egin daitezkeen behaketa
horiekin lan egiten dugunean sortzen dena musika oso berezi
bat dela, beti gure inguruan dauden ezaugarriez beteta dagoena,
baina inoiz soinu edo musika entzute baten testuinguruan sartzen
ditugunak, eta hori egiten dugunean, unibertso sinestezinak,
oso interesgarriak aurkitzen dira. Eta zergatik erabiltzen
ditudan horrelako gauzak? ez daukat egin beharrik, ez legoke
munduan daukagun hori biltzeko arrazoirik ere, ikaste horretatik
sortzen diren munduak oso mundu aberatsak direlako ez baneki.
Ugaritasun horrek geografia oso indartsua eta oso oparoa duten
munduak produzitzen ditu, haien bidez bidaiatzen uzten digutenak,
barne geografia aberats, konplikatu eta bere bidez mugitzeko
aukera asko ematen dituen hori interesatzen zait bereziki.</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><br>
<br>
<img src="imagenes/franciscolopez4.jpg" width="320" height="154">
<br>
<br>
</font><font color="#999999" size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><strong>XE</strong>:
Musika esperimentalaren arloan beti airean egon ohi den galderetako
bat da zer den musika eta zer ez den. Gai horri buruz lantegi
bat egin zen, Eddie Prévostena, eta hor eztabaida benetan
interesgarria sortu zen. Lantegiaren izenburuak honela definitzen
zuen: ez dago soinu inozenterik. Zure lana ere, soinuan oinarritzen
da, neurri batean kontrola ditzakezun, baita aldiberean ezin
kontrola ditzakezun soinuak harrapatzean, eta naturak berak
sortzen dituen soinuak dira. Lehen esan duzu gertuago dagoela
soinu esperientziatik musika kontzertutik baino, baina azken
batean musika balitz bezala aurkezten da. Zer hausnarketa
egiten duzu horri buruz?</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><br>
<br>
</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif"><strong>FL</strong>:
Bi gauza daude galdera horretan, aipatu duzun azken horrek
zerikusi gehiago du konbentzioekin. Nik onartzen dut musika
deitzea, funtsean berdin zait, ez dut inoiz defendatu, ez
naiz inoiz saiatuko egiten dudana musika dela defendatzen.
Bide horretan, gehienek uste dute nik egiten dudana ez dela
musika, baina ni horrek ez nau arduratzen. Niri axola zaidana,
dena delakoa ere, haren definizioa nolanahikoa izanik ere,
karga bat izan dezala da, zerbait aberatsa izan dadila, bizia
izan dadila; hori entzutea, horren bidezko bidaia, ez dadila
izan entzutea bakarrik, zerbait sakonagoa izan dadila eta
pertsonak aldatuko dituena. Ni pertsonalki aldatzen nau eta
horregatik jarraitzen dut egiten. Niretzat hazi egiten nauen
esperientzia da, eta beste era batean ezingo nuke hori lortu;
beraz, aurkikuntza zirraragarria da niretzat. Disko bat argitaratzen
denean gehienek entzuten dute musika tradizionalaren ikuspegitik
eta gehienek musika deitzen diote, ondorioz, zuzenean zerbait
egiten dudanean kontzertu deitzen diote. Nik soilik onartu
egiten dut, gehiago aztertu gabe, baina uste dut esperientzia
hori kontzertuetakoen aldean ezberdina dela. Eta musikari
buruz lehendabizi egin didazun galderari dagokionez, uste
dut erabakigarria, musikarentzat funtsezkoa dena ez dela ez
soinu bat grabatzea, ezta noski musika tresna bat jotzea normalki
jo ohi den bezala, entzuteko era baizik.<br>
<br>
Nik uste dut edozeinek sor dezakeela musika, entzuten ari
dena, entzuten ari denean, horrek espiritualki sakonki eragiten
diola konturatzeko gai bada. Horrek esperientzia bat sortarazten
badio, ez bakarrik estetikoa, ez bakarrik atsegingarria, esperientzia
aldatzailea baizik; hori gertatzen denean, eta edozein pertsonak
egin dezake, ez dut esan nahi edozein eratan, berehala, egin
dezakeenik, baina hori egin daitekenean transzendental bihurtzen
da. Entzuteko era hori musika gisa definituko nuke. Musikaren
definizioak asko daude eta, klasikoak alde batera utzita,
definizio tradizionalak ere asko eman dira azken mendean,
joera hauskorrekin, zentzu askotan musikaren tradizioarekin
hautsi duten joerekin, Eddie Prévostena da horietako
bat. Nik ez dut betetzen nauenik aurkitzen, Jani Christou
musikagile greziarrak egin zuena izan ezik, hark esan zuen
"musikaren helburua arima sortzea da" eta hori iruditzen
zait musikari buruz eman daitekeen definiziorik onena, soinu
esperientzia den horren norabide zehatza adierazten baitu
eta ez baitu egiten duzuna musikatzat praktikatu edo praktikatu
egin behar duzunaz ezer berezirik sartzen.</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif">
</font><font size="1" face="Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif">
</font></p>
</td>
</tr>
</table>
</td>
</tr>
</table>
</td>
</tr>
</table>
</body>
</html>
Click here to get the file